Zëvendëskryeministri për eurointegrime Fatmir Besimi në intervistën e Vitit të Ri për MIA-n flet për procesin e eurointegrimeve të vendit, për çështjen e pazgjidhur të emrit me Greqinë, e cila është pengesë për marrjen e datës për fillimin e negociatave qasëse, si dhe për punë të cilat mund të zbatohen që të shpejtohet procesi i negociatave që po udhëhiqen nën patronazhin e KB-së. Shikimet e tij për rolin e opozitës në vend, reformat të cilat po zbatohen, ndikimi i Europarlamentit, por edhe përkrahja nga qytetarët në kontekts të procesit integrues, janë po ashtu pjesë e intervistës.

Si e vlerësoni 2014 në aspekt të punës suaj? A kemi pasur ndonjë përparim konkret drejt objektivave, integrimit evropian, edhe pse datë për fillimin e negociatave nuk kemi fituar. Përkundër rekomandimit të gjashtë të vlerësimit të Komisionit Evropian, deri në valorizim nga Këshilli i Unionit nuk ka ardhur për shkak të kontestit me Greqinë.

- Në tetor kur e kemi marrë rekomandimin nga Komisioni thash se është mirë ajo që për së gjashti herë kemi rekomandim. Ajo në një perceptim të caktuar krijon lodhje. Megjithatë, për ne është e qartë se integrimi evropian është alternativë e mirë që ka Maqedonia dhe rajoni. Dhe për këtë shkak kjo është pranuar më shumë edhe si detyrim shtesë për agjendën e reformave që na presin. Por gjithashtu edhe më shumë angazhim në drejtim për të treguar rezultate më konkrete në drejtim të çështjes së hapur me Greqinë për emrin, në mënyrë që kjo është de fakto një pengesë në këtë fazë të ketë konsensus në BE për Maqedoninë për të filluar negociatat me BE-në.

A mendoni se do të gjeni një zgjidhje për mosmarrëveshjen në këtë format, nën patronazhin e OKB-së apo nevojitet të zgjerohet baza për kalimin e saj?

- Lidhur me formatin se si do zgjidhej, të gjithë janë dakord që duhet të mbetet në kuadër të KB-së, sepse ka një marrëveshje ndërkombëtare që është e vlefshme në bazë të së cilës bëhet ky patronazh i KB-së. Por gjithashtu është e qartë tashmë se ky proces nuk ka afat kohor. Ajo që pritet në atë proces, mendimi im është që duhet bërë disa gjëra shtesë në të. Pra, mbetet një kornizë për zgjidhjen nën patronazhin e KB-së dhe ndërmjetësimin e tyre, por edhe disa hapa të tjera do të ndihmonin në këtë proces.
Së pari mendoj se duhet të ketë përfshirje të komunitetit ndërkombëtar, angazhim më të madh në drejtim të lehtësimit të procesit dhe këtu do t"i numëroja si OKB-në, NATO-n, BE-në dhe shtetet anëtare të këtyre institucioneve, duke filluar me SHBA-në, Gjermaninë, Francën, Britaninë e Madhe dhe të tjerët që mund të ndihmojnë, por kryesisht janë këto vende.
Aspekti i dytë që pritet është të rritet niveli i negociatorëve, respektivisht nga ambasadorët e deleguar të ketë edhe në nivelin e ministrave apo kryeministrave që do të ishin në nivelin e vendimmarrjes, në faza të caktuara të negociatave që për obsionin e fundit do të vijonte edhe një proces që qytetarët e kuptojnë si transparent për të ardhur në një zgjidhje që është e pranueshme për të dyja palët.
Gjëja e tretë që duhet bërë dhe që do të ndihmojë është që të ketë një afat kohor dhe të ketë një agjendë të bisedimeve në lidhje me përmbajtjen e mënyrës që të ketë një përparim konkret në negociatat dhe të ketë një dinamikë konkrete sipas ndonjë procesi normal. Më i përshtatshëm do të ishte cikli i integrimit, sepse atje në gjashtë muaj mbahet Këshilli Evropian apo liderët e shteteve anëtare të BE-së ku mund të konsiderohet progresi.. Pra, brenda këtij cikli do të ishte një kurs normal i dinamikës së negociatave dhe mendoj se do të ndihmonte në këtë proces. Por para gjithave e rëndësishme është të ketë dëshirë nga të dyja palët. Kjo është një parakusht për një zgjidhje sepse procesi duhet të ketë një ndryshim në përgjithësi të strukturës mendore të qasjes. Në vend të dy palëve të cilat shikohen në procesin me linja të caktuara të nënvizuara dhe kundërshtojnë për një problem, procesi të shndërrohet në një çështje partneriteti për gjetjen e zgjidhjes, domethënë partnerë në zgjidhje, jo palët të kundërshtojnë në problemin siç është tani. Mendoj se këto, thënë në mënyrë teorike, por edhe sipas praktikës së vendeve ku janë arritur rezultate për negociatat, janë parimet e negociatave të cilat do të sjellin deri në zgjidhje

Për zhbllokimin e procesit Maqedonia kërkon përfshirjen e BE-së për të ndihmuar në zgjidhjen e emrit. Sa është reale kjo që nga iniciativa e Berlinit dhe deklaratës së Komisionerit të ri për Politikën e Fqinjësisë dhe negociatave të pranimit Johanes Han që është e papranueshme situata me status që Maqedonia në integrimin Evropian dhe rekomandimin e gjashtë të Komisionit Evropian?

- Ne e respektojmë vendimin për emrin siç kam thënë më parë duke kërkuar mbështetjen dhe përfshirjen e shteteve anëtare të BE-së dhe Komisionit Evropian. Pas gjashtë rekomandimeve tashmë jemi duke hyrë nën marrjen e rekomandimit të shtatë. Nëse gjatë vitit ne dështojmë për të gjetur një zgjidhje për emrin, që do të thotë edhe hapja zyrtare e negociatave, e cila është e rëndësishme, kurse kjo qëndron edhe në Raportin e Komisionit Evropian, liderët e BE-së të mbështesin këtë proces. Ne jemi të vetëdijshëm se kjo përfshirje e BE-së nuk do të jetë në të njëjtin model si marrëveshja e Serbisë dhe Kosovës. Megjithatë, mund të bëhet gjetja e mekanizmave më kreativë ku do të ndiqet ky proces nga afër dhe do të ndihmonte të dyja palët për të hyrë në një fazë më intensive të negociatave për të arritur një zgjidhje.

Ideja e negociatave paralele për anëtarësim në BE dhe zgjidhjen e kontestit për emrin në fazë të hershme ka mbështetje në mesin e disa anëtarëve të Unionit. A mendoni se fillimi i procesit të shqyrtimit do të japë nxitje për zgjidhjen e emrit?

- Zgjidhja e problemit dhe reformat në lidhje me hapjen zyrtare të negociatave sigurisht që është e lidhur. Por ajo që për ne mbetet me rëndësi janë këto procese, reformat të mos jenë pasojë e çështjes të pazgjidhur të hapur, sepse axhenda e reformave duke përfshirë edhe shfaqjen e hapjes zyrtare të negociatave patjetër ndikojnë në cilësinë dhe shpejtësinë e reformave. Ajo që në rast të negociatave të hapura zyrtare, Maqedonia do të kishte kontakt më të drejtpërdrejtë ose komunikim me reformat në KE. Nga ana tjetër, zgjidhja e kësaj çështje do të zhbllokonte procesin dhe zyrtarisht do të mund të fillojnë negociatat. Por ajo që është e rëndësishme është që edhe në këtë formë duhet të jemi të përqëndruar në reformat dhe një mundësi që në këtë fazë jepet është Dialogu i arritshëm i nivelit të lartë, i cili në asnjë mënyrë nuk shihet si një zëvendësim për negociatat formale. Por kjo na ndihmon që të mos qëndrojmë në vend me reformat sepse reformat kryesisht janë në interes të qytetarëve. Këtu janë gjyqësori, liria e shprehjes, dialogut politik, marrëdhëniet ndëretnike, marrëdhëniet e mira fqinjësore. Për këtë shkak të gjitha këto gjëra nuk janë të rëndësishme për BE-në, por për ne, sepse në këtë fazë para hapjes zyrtare të negociatave duhet të kryhen.

Deri ku është procesi i riaktivizimit të Dialogut në nivelin e lartë dhe nëse vizita e paralajmëruar e komisionerit Han në janar do t"i japë shtytje këtij mekanizmi, i cili duhet të ndihmojë për të ruajtur ritmin e reformave?

- Dialogu inkuadrues i nivelit të lartë është një mekanizëm që ne e përdorim tani në këtë fazë para hapjes zyrtare të negociatave dhe nëse vendoset mirë, gjithsesi mund të ndihmojë, sepse po e intensifikonë komunikimin me Komisionin Evropian, kurse në këtë drejtim po bën një kornizë për reformën që ne bëjmë në këtë periudhë. Sigurisht që vizita e komisionerit Han do të thotë nxitje për këtë proces dhe vetë vizita është një sinjal se Komisioni është i interesuar për integrimin evropian, pavarësisht nga komentet që dolën në opinion se nuk do të ketë zgjerim. Në thelb nuk do të ketë shtet i ri anëtar në pesë vitet e ardhshme, por procesi i zgjerimit vazhdon dhe mbetet në fokusin e KE-së, kurse me këtë edhe vizita e komisionerit Han do të përdoret për procesin e dialogut të anëtarësimit në nivel të lartë në qoftë se ai është në fazë që formalisht dhe praktikisht mund të vensdoset në funksion gjatë vitit 2015.

Vazhdimisht na jepen të njëjtat shënime, gjyqësori, dialogu politik, mediat, dhe tani me një datë të fundit të tilla si marrëdhëniet e mira fqinjësore. Vall ne nuk i përmbushim mjaftueshëm apo kuptimi i vërtetë është që ne jemi duke shtuar disa kushte të reja?

- Kushtet e reja shtohen edhe për shtetet anëtare të BE-së. Kjo është një materie e gjallë, vazhdimisht futen standarde të reja në BE, ashtu që edhe në procesin e harmonizimit të legjislacionit tonë me atë të BE-së çdo vit ka standarde të reja, kushte të reja dhe kjo është normale. Edhe kjo pjesë e KE-së, pavarësisht se janë të interesuar në shpejtësinë e integrimit evropian, është e qartë se ajo do të jetë më e interesuar në cilësinë e reformave dhe integrimit evropian. Tani pritet të shihet më hollësisht, nën vëzhgim dhe qartësi më të madhe në aspektin e reformave që priten prej nesh, kurse këtu temat që i thamë me siguri janë të pashmangshme në procesin e integrimit me standarde më të larta. Këtu do të kisha theksuar gjyqësorin, sundimin e ligjit, qeverisjen ekonomike, reformat në administratën publike. Këto janë qëllimet e përgjithshme strategjike në zgjerimin evropian të rajonit që ka BE-ja dhe ato nuk janë vetëm për Maqedoninë. Kërkesat për Maqedoninë janë përcaktuar tashmë si prioritete në planin e veprimit të miratuar nga qeveria dhe ata janë duke punuar në tema të tilla si gjyqësori të pavarur, jo-selektiv dhe profesional. Media dhe liria e shprehjes janë gjithashtu gjërat që duhet bërë në drejtim të përmirësimit të zbatimit të ligjeve, si dhe rritjen e transparencës në fushatat qeveritare dhe mjeteve të tjera që do të thotë dialog ndërmjet institucioneve qeveritare dhe gazetarëve për të përmirësuar imazhin për Maqedoninë në fushën e lirisë së shprehjes, që është në të vërtetë në kategorinë tonë kushtetuese dhe nuk vlen vetëm për mediat, por për të gjithë qytetarët në aspektin e lirisë së shprehjes.
Lidhur me dialogun politik, gjithashtu, mbetet një nga temat që pritet nga Maqedonia për të treguar se kapaciteti i institucioneve demokratike funksionon në vend. Marrëdhëniet ndëretnike janë të theksuara si një bazë e rëndësishme për një shoqëri shumë-etnike dhe për stabilitetin politik dhe zhvillimin ekonomik. Dhe sigurisht, marrëdhëniet e mira fqinjësore. Ata mbeten dhe janë pjesë e politikave të BE-së sepse fqinjësia e mirë është një nga kriteret që ekzistojnë në këtë proces.
Për Maqedoninë, lidhur me kriteret politike qëndron se i ka përmbushur në mënyrë të kënaqshme me çka Komisioni i rekomandon Këshillit për të filluar negociatat. Pra Maqedonia në këtë fazë sipas teknokratëve ose KE ka rekomandim për fillim të rekomandimeve. Ajo që nuk ka zyrtarisht negociata të hapura është mungesa e konsensusit politik në Këshillin ku vendosin liderët e vendeve anëtare. Nëse krahasojmë reformat dhe sipas tërë fotografisë, Komisioni për së gjashti herë thotë se Maqedonia duhet të hyjë në fazën e ardhshme. Por ne jemi një vend që e merr këtë proces seriozisht, i cili nuk është vetëm teknik, por edhe politik, dhe ne si vend duhet ta kemi harmonizuar këtë koncept edhe teknikisht edhe politikisht. Lidhur me legjislacionin, të tregojmë nivel të gatishmërisë për hapjen e negociatave dhe anëtarësimin në BE.

Konkretisht, si qëndrojnë gjërat me harmonizimin e legjislacionit me atë të BE-së, sa nga rregullativa e Maqedonisë është përshtatur tashmë me standardet e BE-së?

- Në kushtet e legjislacionit edhe Këshilli thotë se Maqedonia ka harmonizim të madh me legjislacionin e BE dhe kjo është deklaruar në Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit. Pra, në atë pjesë Maqedonia qëndron relativisht mirë në krahasim të të gjitha vendeve të rajonit.

Sa është i rëndësishëm dialogu politik në fushën e integrimit evropian?

- Kyç është për shkak se integrimi evropian shifet si një proces gjithëpërfshirës. Edhe qasja e dialogut në nivel të lartë, e pastaj edhe negociatat formale, një nga parimet që kanë qenë është gjithëpërfshirja e këtij procesi, respektivisht krahas institucioneve qeveritare dhe shtetërore, duhet të hyjë këtu si në funksionimin e Kuvendit që është zë institucional i opozitës, ose qytetarëve që mendojnë ndryshe për shumë vendime për të ardhmen e Republikës së Maqedonisë, pa marrë parasysh çfarë është politika qeveritare. Kjo është një vlerë demokratike dhe për këtë dialogu është i rëndësishëm në aspektin e integrimit evropian, sepse procesi i integrimit evropian nuk është një strukturë e qeverisë, por ata janë proces i tërë shoqërisë. Për këtë arsye duhet në këtë proces të përfshihet zëri institucional i opozitës, përveç atij të institucioneve shtetërore ku përgjegjësia politike dhe institucionale është më e madhe.

Si mendoni si kjo situatë me rekomandime pa asnjë valorizim, e në kushte të moratoriumit të zgjerimit të shpallur nga KE-ja për pesë vitet e ardhshme, do të ndikojë në euroskepticizmin në mesin e qytetarëve, të cilët duken se humbasin interesin, e gjithashtu edhe në ritmin e reformës?

- Këtu do të ndaja disa gjëra. Së pari, që status kuoja padyshim ndikon në mbështetjen e qytetarëve për eurointegrimet. Në vitin 2009, kur Maqedonia për herë të parë fitoi rekomandimin ekzistonte ajo eufori, dhe duke shikuar nga Eurobarometri, në dy pyetjet a mendoni se Maqedonia do të ishte më mirë në qoftë se anëtarësohet në BE dhe a do të përfitonte Maqedonia, ishte në nivel prej 82 për qind ose 76 për qind për të dyja pyetjet. Tani në vitin 2014 në lidhje me këto çështje mbështetja e qytetarëve është diku 66 apo 51 për qind. Kështu, ekziston një trend i zvogëlimit të mbështetjes, por ka dy lajme të tjera të mira. E para është se megjithatë shumica e qytetarëve e mbështesin dhe e dyta se Maqedonia edhe me këtë nivel është më lartë në krahasim me vendet e tjera të rajonit. Megjithatë, qytetarët e Maqedonisë janë optimistë dhe besojnë në BE-në. Ajo në çka pasqyrohet ky trend, është procesi i integrimit evropian, i cili zgjat më shumë. Kemi sondazhe të brendshme të bëra në mënyrë profesionale nga SÇE, të cilat ditët e ardhshme do të publikohen dhe ato tregojnë një shkallë të lartë të mbështetjes së qytetarëve dhe bëhet një përkufizim - procesi i integrimit dhe vetë institucionet. Në kushtet e procesit të integrimit kanë shprehur rezerva të caktuara ose kanë reduktuar mbështetje. Por nëse ata duan anëtarësimin në BE, këtu, megjithatë, mbështetja është relativisht e lartë, që do të thotë se qytetarët e bëjnë ndryshimin e asaj që është një proces dhe kjo është një destinacion.
Megjithatë, është e rëndësishme që në këtë proces duhet të kemi parasysh edhe një aspekt tjetër që është shumë i rëndësishëm për Maqedoninë si një shoqëri multietnike, kurse kjo është që ndikon në mënyrë të ndryshme në grupe të ndryshme etnike dhe trendi i rënies së mbështetjes është shprehur më shumë në bashkësinë etnike maqedonase, ndërsa komuniteti etnik shqiptar ka një efekt të ndryshëm. Dhe këtu krijohet një hendek mes qytetarëve, për shkak se mendoj se kjo çështje duhet të konsiderohet seriozisht këtu në Maqedoni, megjithatë edhe në BE si status kuoja ndikon në pritjet e qytetarëve me prejardhje të ndryshme etnike, dhe se ky hendek që është krijuar pastaj ndikon në shoqëri dhe kohezionin social dhe integrimin brenda vendit, si dhe në atë të BE-së.
Nëse këtë e shikojmë nga ana tjetër e medaljes, perspektiva e integrimit evropian ose euro-atlantik është temë vetëm që mban së bashku të gjithë qytetarët e Republikës së Maqedonisë ku konsensualisht të gjithë pajtohen me këtë. Pra, kjo është një mundësi e shkëlqyer që Maqedonia të tregojë progres në këtë proces, për të krijuar mundësi për më shumë vende pune, një standard më të mirë të qytetarëve dhe rritjen ekonomike më të mirë dhe kjo është ajo formula magjike për sukses në Republikën e Maqedonisë. Për këtë arsye është e rëndësishme në këtë proces, si ne në Maqedoni ashtu edhe në BE, të kuptohet si një proces, siç e përmenda, teknik dhe politik, por edhe një proces që përmban drejtpërdrejt filozofinë e krijimit në BE, një proces që sjell stabilitet dhe paqe. Ajo tashmë është provuar edhe për Ballkanin. Pas luftërave në vitet nëntëdhjeta për më shumë se një dekadë në rajon kanë stabilitet pikë[risht për shkak të përcaktimit së perspektivës euro-atlantike të Ballkanit.

Nga ana tjetër, pa diskutim ka skepticizëm ndaj zgjerimit edhe në vet Unionin. A do të ndryshoj kjo tani me Komisionin e ri Evropian, ndoshta kjo do të ndryshojë për të mirë ose për të keqe. Cili është perceptimi juaj, ju jeni një mysafir i shpeshtë i kryeqendrave evropiane, që do të thonë diçka në BE. U takuat me komisionerin e ri për fqinjësi të mirë dhe negociatat për zgjerim, Johanes Han...

- Me përbërjen e re të Parlamentit Evropian është rritur numri i deputetëve që janë euroskeptikë në drejtim të zgjerimit të BE-së. Kjo pa dyshim reflekton politikën e BE-së, por ajo që është e rëndësishme është që edhe në këtë përbërje të PE-së, shumicën e krijon koalicioni që është pro zgjerimit. Megjithatë, ajo që është e rëndësishme dhe duhet të jemi të vetëdijshëm se BE-ja në këtë periudhë do të jetë më e kujdesshme në drejtim të zgjerimit. Pra, do të kërkohen reforma më cilësore në agjendën evropiane në mënyrë që të jetë në gjendje për të ndihmuar vendet e rajonit për t"u bërë pjesë e familjes evropiane. Zgjerimi i BE-së është i pamohueshëm. Ajo nuk është një punë që varet nga një komitet, nga një përbërje të komisionit apo përbërje tjetër. Ajo është ende e përcaktuar në marrëveshjet ose traktatet e BE-së, siç janë marrëveshjet nga Lisbona, nga Amsterdami. Ajo çka është e rëndësishme është se në këtë kohë ne duhet të jemi më të hapur dhe më efikas në drejtim të reformave, sepse ne kemi një Evropë më të kujdesshme në drejtim të reformave që ne i kryejmë. Nëse e kemi historinë e Evropës pas valës së parë kur 10 vendet posttranzicione të Evropës Qendrore dhe Lindore u bashkuan, pastaj vala e ardhshme me Rumaninë dhe Bullgarinë dhe Kroacinë të gjitha këto gjëra ndikuan që Komisioni të jepë kritere më rigoroze në drejtim të zgjerimit.

Pas një ndërprerjeje të gjatë, gjatë bashkëkryesimit të Jorgo Shacimarkakis, kohët e fundit u mbajt mbledhja e 12-të e Komitetit të përzier parlamentar të Republikës së Maqedonisë dhe BE-së. Edhe ju ishit të pranishëm, a mendoni se me gjak të freskët Komiteti do të punojë në favor të Maqedonisë?

- Po. Mendoj se është mirë që u mbajt. Kjo ishte përpjekja e tretë në përbërjen për të ruajtur Komitetin dhe arriti të realizohet. Fakti që unë kam qenë i pranishëm në mbledhjet e komisioneve dhe në takime individuale, është dëshmi se ka disponim pozitiv tek eurodeputetët për zgjerim, për diskutim më të hapur me deputetë nga Maqedonia në drejtim të procesit të integrimit. Kjo është një sinjal i mirë që në një përbërje të tillë të deputetëve shumica e parlamentit janë të interesuar seriozisht që ky proces të përparojë në Ballkanin Perëndimor.

Ju jeni edhe koordinator për ndihmën parainkuadruese IPA. Në janar duhet të rishikohet përdorimi i këtij instrumenti për periudhën 2007 - 2013. Gjithashtu, Maqedonia përgatit dokument strategjik për IPA 2 për periudhën 2014-2020, me të cilin për vendin nga KE ndahen 664.2 milionë euro. A do t"i përdorim më suksesshëm, duke pasur parasysh se perceptimi është që disi me vështirësi kemi kaluar deri tani, qoftë për shkak të procedurave të vështira ose të mungesës së informacionit?

- Në kushtet e IPA 2, kjo është një sinjal i fortë që BE-ja i ka dhënë vendeve të rajonit dhe Maqedonisë. Në kushte pas krizës ekonomike në BE, në një kohë kur ka një përbërje të re të PE-së, e cila ka më shumë euroskeptikë, në kushte kur KE-ja kishte thënë se nuk do të ketë zgjerim të mëtejshëm të BE-së në pesë vitet e ardhshme, ne kemi një plan të ri për IPA 2014-2020 me shuma më të mëdha të fondeve nga IPA e parë. IPA i parë 2007-2013 ishte 615 milionë euro, kurse tani kemi 664 milionë euro. Plus, përveç asaj që janë përdorur në kuadër të bashkëpunimit ndërkufitar IPA tani do të përdoren përveç burimeve të tjera të bashkëpunimit rajonal në kuadër të BE-së, fonde të tjera me këtë sasi të mbështetjes do të jetë edhe më të mëdha se 664 milionë euro dhe me siguri do të të jetë nivel edhe më i mirë i absorbimit, sepse me të gjitha hapat jemi të përgatitur dhe jemi në proces të implementimit të IPA-s. Tashmë kemi program për 2014, duke punuar deri në mars të vitit 2015 për të filluar reklamat ende në fazë të hershme dhe niveli i zbatimit të suksesshëm të përmirësojë në mënyrë drastike. Gjithashtu, në drejtim të IPA tani jemi duke bërë disa gjëra. Që nga viti i kaluar kemi filluar një proces më transparent - publikimin e një raporti mbi zbatimin e projekteve, absorbimin e IPA-s dhe kemi vënë re një dobësi pak në sistemin dhe gjatë vitit kemi bërë ndryshime. Por sigurisht, kjo nuk është e mjaftueshme. Pra, ka pasur disa gjëra. Ne kemi një sistem të komunikimit të rregullt për shkak se i mungonte koordinimi midis institucioneve. Dhe së dyti, në drejtim të shikimit dhe të vetëdijes kemi qasje më aktive për prezantimin e projekteve. Së treti, kemi portal ku rregullisht ndiqen të gjitha hapat në IPA. Planifikojmë forcim të kapacitetit në drejtim të strukturave të IPA-s. Të gjitha këto gjëra duhet të ndihmojnë në përmirësimin e shfrytëzimit e IPA-s aktuale, e cila kryesisht ka të bëjë me disa gjëra, por është e rëndësishme që IPA aktuale filloi nga fillimi me rreth tre vjet vonesë dhe tani në këtë fazë është shumë vështirë për të kompensuar atë kohë të humbur. Por, natyrisht, se ka gjëra në IPA-n aktuale janë përmirësuar gjatë vitit 2014, por edhe në të ardhmen janë marrë të gjitha masat për të përmirësuar absorbimin e këtyre fondeve.

Çfarë prisni për Maqedoninë për vitin 2015, ndoshta një kthesë dhe më në fund të marrë një datë për të filluar negociatat me BE-në. A jeni optimist, a shihni një dalje nga bllokimi? Çfarë mund të bëhet për të kapërcyer bllokimin?

- Unë edhe më herët e kam përdorur termin optimist aktiv që do të thotë se optimizmi duhet të jetë në bazë të angazhimit dhe aktivizimit. Sepse ne mund të jemi optimistë nëse ne investojmë në diçka dhe presim që të ketë rezultate. Optimizmi pasiv nuk ndihmon, sepse kjo do të thotë vetëm alibi të mos bëhet asgjë. Optimizmin e konsideroj si bazë e çdo suksesi. Për shkak se të mos ishte ashtu unë nuk do të kisha qëndruar në këtë pozitë, në qoftë se nuk do kisha ndonjë optimizëm të vërtetë dhe pritjet që Maqedonia të mund të tejkalojë këto sfida në procesin e integrimit evropian, apo zgjidhjen e çështjes së emrit dhe përparim në reformat që po zbatohen. Nuk kam asnjë iluzion se ky është operacion i thjeshtë dhe i lehtë dhe se së shpejti do të zgjidhet. Por, gjithashtu jam i vetëdijshëm se me përgjigjësi duhet të kemi qasje dhe vendosmëri për të gjitha këto reforma të tregojmë përparim. Ne nuk kemi të drejtë të heqim dorë nga ambiciet tona dhe vendosmërinë tonë për t"u bashkuar me BE-në. Atë në fakt qytetarët presin nga ne. Kjo shihet në këto anketa. Së dyti, a ka ndonjë alternativë më të mirë për t"u ofruar qytetarëve tanë. Nëse nuk ka alternativë më të mirë, e unë mendoj se nuk ka më mirë se perspektiva e integrimit evropian dhe euroatlantik, e vetmja gjë që na mbet është që të punojmë në këtë plan.